متافیزیک زمان (نقد و بررسی استدلال مک تاگارت بر واقعی نبودن زمان)

نویسندگان

محمدعلی عبداللهی

دانشگاه تهران (پردیس قم) فاطمه فرهانیان

دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

«زمان» یکی از دشوارترین و پیچیده ترین موضوعات فلسفی است. برخی زمان را واقعی ترین امور و برخی آن را موهوم دانسته اند. مک تاگارت از جمله افرادی است که واقعی بودن زمان را رد می کند. استدلال مک تاگارت بر واقعی نبودن زمان، یکی از مشهورترین استدلال ها در فلسفۀ زمان است. بیشتر بحث های اخیر در حوزۀ مابعدالطبیعۀ زمان متأثر از این استدلال اند. به اعتقاد مک تاگارت، لحظات و رویدادها به دو صورت در زمان منظم و مرتب می شوند و بنابراین دو سلسلۀ زمانی شکل می گیرد: 1. سلسلۀ :a سلسلۀ زمانی که لحظات و رویداد های درون آن توسط تمایزات a (گذشته، حال، آینده) نظم و ترتیب یافته اند؛ 2. سلسلۀ b: سلسلۀ زمانی که در آن لحظات و رویدادها براساس تمایزات b (پیشینی و پسینی) منظم و مرتب شده اند. به نظر او، سلسلۀ a برای زمان ضروری است؛ یعنی زمان بدون سلسلۀ a وجود نخواهد داشت. با این حال، سلسلۀ a به تناقض منجر می شود و بنابراین نمی تواند وجود داشته باشد. در نتیجه، زمان و هیچ سلسلۀ زمانی واقعی نیز موجود نیست. به اعتقاد مک تاگارت، تنها یک سلسلۀ واقعی غیر زمانی وجود دارد که توسط ادراک و تجربۀ ما به عنوان سلسلۀ زمانی نمودار و پدیدار می شود. مک تاگارت این را سلسلۀ c می نامد. پس تنها سلسلۀ c واقعی است که غیرزمانی است، اما سلسلۀ a و b که زمانی اند، صرفاً نمودار و ظاهری اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

متافیزیک زمان (نقد و بررسی استدلال مک‌تاگارت بر واقعی نبودن زمان)

«زمان» یکی از دشوارترین و پیچیده‌ترین موضوعات فلسفی است. برخی زمان را واقعی‌ترین امور و برخی آن را موهوم دانسته‌اند. مک‌تاگارت از جمله افرادی است که واقعی بودن زمان را رد می‌کند. استدلال مک‌تاگارت بر واقعی نبودن زمان، یکی از مشهورترین استدلال‌ها در فلسفۀ زمان است. بیشتر بحث‌های اخیر در حوزۀ مابعدالطبیعۀ زمان متأثر از این استدلال‌اند. به اعتقاد مک‌تاگارت، لحظات و رویدادها به دو صورت در زمان منظم...

متن کامل

نقد استدلال مک‌تاگارت در باب غیرواقعی‎بودن زمان: استدلال بقوسیان علیه نظریه خطا

  مک‌تاگارت در مقالة «غیر‏واقعی‌بودن زمان»، در باب عدم وجود زمان استدلال می‏کند. استدلال اصلی او مبتنی بر این استدلالی است که توصیف ما از زمان به تناقض منجر می‎شود. به اعتقاد او، ما زمان و رویدادهایی را که در زمان رخ می‌دهند، به دو صورت مختلف صورت‎بندی می‌کنیم: بر اساس صورت‏بندی نخست، یک رویداد یا در گذشته رخ داده است یا در زمان حال در حال رخ دادن است و یا در آینده رخ خواهد داد. بر اساس ص...

متن کامل

بررسی نقد هیدگر درباره مفهوم زمان هگل

یکی از موارد مواجهه هیدگر با فلسفه هگل، نقد مفهوم زمان اوست. از نظر هیدگر، زمان هگل زمان گذشته، عرفی و متعارف (vulgar)و بازخوانی صرف فیزیک ارسطوست. شارحان متعددی از جمله دریدا، ملابو، ترایورز و دیگران نقدهایی بر این نحوه تفکر هیدگر وارد دانسته‌اند. یکی از مهمترین نقدها در تفسیر هیدگر از زمان هگل این است که نقد او صرفاً مبتنی بر فلسفه طبیعت هگل و نه بر اساس تمامی دقائق فلسفه اوست. در این بررسی نش...

متن کامل

بررسی رابطۀ فیزیک و متافیزیک در زمینۀ مسألۀ واقعیت فضا و زمان

هدف ما در مقالۀ حاضر توضیح چگونگی تأثیر متقابل علم و متافیزیک در بحث فضا و زمان است. خصوصاً بر این نکته تأکید خواهیم داشت که، بر خلاف تصور رایج، تحولات در نظریه‌های علمی و فیزیکی می‌تواند در اتخاذ موضع فلسفی و متافیزیکی ما در قبال واقعیت فضا و زمان تأثیرگذار باشد. به این منظور، ضمن بررسی براهین سنتی جوهرگرایان و رابطه‌گرایان دربارۀ فضا و زمان، که خصوصاً در مکاتبات لایبنیتز و کلارک مطرح شده است، ت...

متن کامل

بررسی و نقد دیدگاه اصالت زمان شخص‌گرای برایتمن

موضوع این مقاله بررسی و نقد دیدگاه اصالت زمان شخص‌گرای برایتمن است. در این تحقیق با روش توصیفی- انتقادی، نخست فلسفۀ شخص‌گرایی‌ معرفی گردیده، سپس دیدگاه اصالت زمان شخص‌گرای برایتمن و چیستی شخص بررسی و در نهایت به نقد این دیدگاه پرداخته‌ شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که برایتمن، مفهوم‌پردازی نوینی از «خود» ارائه می‌دهد. «خود» از دید او تجربی است؛ امّا نه تنها با «خود» تجربی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
متافیزیک

جلد ۳، شماره ۱۱، صفحات ۱-۱۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023